از غذاهای محلی
مؤلف: محمدحسین فیاض
جلد اول، ویراست دوم
آو قروت یکی از لبنیات و نوعی دوغ است که از قروت به دست میآید. قُروت را نرم میسایند و در آب تر میکنند تا شبیه دوغ شود. آو قُروت از جهت کیفیت، دوغ نیست؛ چون خود قُروت از دوغ به دست آمده است. اما از آن میتوان برای تهیۀ غذاهای مختلف استفاده کرد.
دلیل نامگذاری آن روشن است: آبی که با قروت آمیخته است. در ولسوالی شارستان قُروت را به اندازۀ نیاز تر کرده و میسایند. وقتی مثل دوغ شد، نان را با آن تر کرده قُروتی و نانبُته درست میکنند. از آو قُروت برای دوغ وسط لیتی هم استفاده میشود. لیتی دو نوع است: لیتی روغن و لیتی دوغ. در «لیتی دوغ جواری» اگر دوغ موجود نبود از آو قروت استفاده میکنند (برهانی شارستانی، ۱۳۹۶).
در بیشتر مناطقی که مالداری وجود دارد، قُروتی، نانبُته، لیتی، آش و مانند آن با دوغ پخته میشود و در مناطق شهری با قُروت وارداتی از قریهها درست میشود (مجاهد، ۱۳۹۶).
«آو قروت کردن» کنایه از دست دادن مال و ثروت خود در بدل اشیای ناچیز است (یزدانی، ۱۳۷۱: ۲۳۰).
منابع: برهانی شارستانی، محمدعلی. (۱۳۹۶). مصاحبۀ اینترنتی محمدحسین فیاض با محمدعلی برهانی شارستانی. ۱۰ اسد ۱۳۹۶؛ مجاهد، آمنه. (۱۳۹۶). مصاحبۀ حضوری محمدحسین فیاض با آمنه مجاهد. تهران. ۱۲ اسد ۱۳۹۶؛ یزدانی، حسینعلی. (۱۳۷۱). فرهنگ عامیانۀ طوایف هزاره. مشهد: مؤلف.