عالم دینی، فعال اجتماعی
مؤلف: علی جعفری
جلد اول، ویراست دوم
عبدالعظیم احسانی، فرزند حسنعلی از طایفۀ شایی (شاهی) در سال ۱۳۲۸ ش / ۱۹۴۹ م در قریۀ بِلَنْدَکْ بهسود ولایت میدان وردک به دنیا آمد. او در شش سالگی وارد مدرسۀ سنتی شد و تا سن سیزده سالگی جامعالمقدمات و سیوطی را نزد خادم آخوند کربلایی در منطقۀ بهسود به اتمام رساند.
احسانی در تاریخ ۱۳۴۷ ش از زادگاهش خارج شد و به منطقۀ لعل و سرجنگل رفت. در آنجا کتاب لمعه را در منطقۀ سرجنگل از زوارعلی امینی و حاجی خانمحمد آموخت. او در سال ۱۳۵۰ ش برای ادامۀ تحصیل به نجف رفت و مدت چهار سال رسائل و مکاسب و کفایه را آموخت. در سال۱۳۵۴ ش به وطن بازگشت و در کابل در منطقۀ پلسوخته درسهای خارج را از قربانعلی محقق کابلی فراگرفت. او در سال ۱۳۵۶ ش به ایران مهاجر شد و مدت یک سال در مشهد اقامت داشت. بعد از آن به کشور سوریه رفت و در آنجا به تحصیل فلسفه، از جمله منظومه ملّا هادی سبزواری مشغول شد. سپس در سال ۱۳۶۰ ش به مشهد بازگشت و مدت یازده سال در درسهای خارج اصول ابوالقاسم روحانی شرکت کرد.
احسانی در سال ۱۳۷۴ ش به هرات رفت و در سال ۱۳۷۵ ش حسینیه و مدرسۀ علوم دینی عرفان را در شهرک المهدی جبرئیل تأسیس کرد. او در سال۱۳۷۶ ش در جریان حملۀ طالبان به هرات که در جریان آن شمار زیادی از هزارهها کشته شدند، در حالی که مشغول جمعآوری اجساد قربانیان بود در اثر تصادف با وسایل نقلیۀ طالبان زخمی و دچار شکستگی پا شد اما بعداً بهبود یافت. او در سال ۱۳۷۷ ش به دست حکومت طالبان گرفتار شد و یک سال و شش ماه در زندان سرپوزۀ قندهار در حبس بود.
احسانی در سال ۱۳۸۲ ش اولین مراسم نمازجمعه را در شهرک المهدی جبرئیل برگزار کرد و تا سال ۱۳۸۷ ش امام جمعۀ این شهرک و رئیس شورای علمای شیعۀ ولسوالی انجیل ولایت هرات بود. احسانی اکنون (۱۳۹۶ ش) ۱۰۸ سال دارد.
منابع: احسانی، عبدالعظیم. (۱۳۸۹). «زندگینامۀ خودنوشت عبدالعظیم احسانی». وبلاگ مدرسۀ علمیۀ عرفان. بازیابی ۵ اسد ۱۳۹۶. www.mee-af.blogfa.com؛ فهیمی، محمدسالم. (۱۳۹۶).مصاحبۀ حضوری علی جعفری با مسئول مدرسۀ علمیۀ عرفان محمدسالم فهیمی. ۵ اسد ۱۳۹۶.