قریهای در منطقه داوود ولسوالی جاغوری
مؤلف: محمدحسین فیاض
جلد اول، ویراست دوم
قریۀ اشکه در حدود ۲۳ کیلومتری جنوب سَنگماشَه، مرکز ولسوالی جاغوری قرار دارد. این قریه از شمال به قول و کوه اَشکَه، از غرب به قریۀ باغچهجای و از جنوب غرب به سادات و از شرق به قریۀ سُرخدِه و از جنوب به بازار اشکه و سرک عمومی ناوه گَرِی محدود میشود.
دربارۀ دلیل نامگذاری آن گفتهشده است که اَشکه، نام شخص و از فرزندان بابَکَه بوده و بعدها این قریه بهاسم او شناخته شده است. بابکه خود یکی از فرزندان داوود، فرزند گَرِی، فرزند جاغوری و فرزند دایمِیرکَشَه است (خرمی (۱)، ۱۳۹۶).
در قریۀ اشکه حدود ۱۷۰ خانه وجود دارد و اهالی آن همه هزارهاند. ساکنان اشکه یکی از هفت دَنگ (تقسیمات محلی) داوود هستند. در ضمن، فرزندان و نسل «کشمیرخوو» نیز در قسمت پشت سرک ساکناند که از نظر مکتببستی و موقعیت جغرافیایی، جزء اشکه بهشمار میروند و یکی از هفت دنگ داوود و از نسل گری هستند (همان). کشمیرخوو، اولین خان جاغوری است که در سال ۱۱۵۱ ق از نادر شاه افشار که به قندهار آمده بود، فرمان خانی گرفت (خرمی (۲)، ۱۳۹۶).
اشکه یک منبر عمومی و دو مسجد فرعی دارد و با وجود کثرت نفوس، تاکنون (۱۳۹۶ ش) مکتب اختصاصی نداشته و در مکتبها با دیگر قریههای داوود شریک است. بازار و بند اشکه در این قریه شهرت دارد. بند اشکه حدود ده سال پیش به کمک یکی از مؤسسات خارجی در تنگی بالایی قول اشکه ساختهشده است و هم آب چشمههای قول و هم آب برف و باران در آن بند ذخیره میشود. به همین دلیل طی سالهای خشکسالی، در کل ناوۀ گَری اشکه تنها منطقهای است که آب بهاندازه کافی داشته و دارد (خرمی (۱)، ۱۳۹۶).
بخش عمدۀ هزینۀ زندگی مردم این قریه را کارگران آنها در کشورهای همسایه تأمین میکنند. اما با آنهمه، شغلهایی چون زراعت و دکانداری رایج است. در سالهای اخیر در شیوۀ زراعت جاغوری در مجموع و بهخصوص در این منطقه، تغییراتی رخداده و مردم بهجای گندم، بیشتر به کاشتن درختان میوه مانند سیب، زردآلو و نظایر آنها روی آوردهاند (همان).
از مشاهیر اشکه میتوان به جمعه خان توسلی، عبدالعلی فقیهی، حسینعلی رضایی (وحدت)، جمعه خان کشمیری، مدیر احمدعلی خان، جانعلی، عبدالله توسلی، محمدحنیف ذکی، حاجی ضیا، محمدضیا مهدوی، عزیز احمدی و یوسف جویا اشاره کرد (همان).
منابع: خرمی (۱)، مصطفی. (۱۳۹۶). «کشمیر خوو». سایت جاغوری یک. بازیابی ۱۲قوس ۱۳۹۶. jaghori1.com؛ خرمی (۲)، مصطفی. (۱۳۹۶). مصاحبۀ اینترنتی محمدحسین فیاض با مصطفی خرمی. ۱۲ قوس ۱۳۹۶.