قریه‌ای در ولسوالی مالستانِ ولایت غزنی
مؤلف: محمدحسین فیاض
جلد اول، ویراست دوم
قریۀ القبلو/ اَلْقَبْلان نسبتاً در مرکز ولسوالی مالستان ولایت غزنی قرار داشته و با مرکز ولسوالی در میرآدینه حدود ده کیلومتر فاصله دارد. این قریه، متشکل از پنج آغیل است: شیوَنَه‌سر، میانه، پیتَوْجوی، سیانور بَلَنَه، سیانور شیوَنَه و صد خانه دارد (پایگاه اطلاع‌رسانی مالستان، ۱۳۹۲). در دهه‌های اخیر به دلیل خشک‌سالی و مهاجرت‌ها، بیشتر مردم در غزنی، کابل، هرات، مزار، کویته، ایران، استرالیا و اروپا مهاجر شده‌اند (امینی، 1396).
نام قریه از آله‌قبلو، یعنی پلنگ خط‌دار گرفته‌شده‌است. در گذشته به دلیل اینکه کوه‌ها پر از جنگل بوده و کسی جرئت نداشته است که به جنگل برود، گفته‌اند در جنگل آله‌قبلو وجود دارد و به تدریج در گویش عامیانه به القبلو تغییر نام داده‌است (اعتمادی، 1398). «القبلان»، نام نوشتاری و شاید عربیزه شدن آن باشد که در اغلب مناطق رایج بوده‌است.
این قریه از شرق به قریۀ بُغْرا، از غرب به قریه‌های شیبار و میرآدینه، از شمال به قریۀ سوکه و لعلچک و از شمال‌شرق به قریۀ جمبود و پل‌پایین متصل است. سمت جنوب‌غرب آن در احاطۀ کوه‌های بلندی‌است که در فاصلۀ قریۀ دُرَه و غِیغانْتو قرار گرفته‌است (همان).
مردم قریه از تیرۀ مُلْکی، یکی از شاخه‌های دای‌فولاد و در مرحلۀ کوچک‌تر، اکثریت از تولوارۀ جامی و بخش کمتر آن از تولوارۀ گَلی هستند و حدود پنج درصد از تیرۀ میراحمد نیز در قریه زندگی می‌کنند و همه هزاره و شیعه هستند (امینی، 1396).
راههای مواصلاتی قریۀ اَلْقَبْلُو عبارت‌اند از سرک اول راه اَوْقاش به سمت قریۀ بُغْرا، سرک دوم به طرف قریۀ جمبود، سرک سوم به سمت قریۀ شیبار و سرک چهارم به سمت قریه‌های سُوکه و لَعْلْچَک. اَلْقَبْلُو از نظر آب و هوا در منطقه‌ای خشک و نسبتاً سرد است. خشکسالی‌های متوالی سال‌های دهۀ هشتاد شمسی به بعد، سرچشمه‌ها و چاه‌های آب را خشک کرده و به دنبال آن زمین‌های زراعتی زیادی غیر قابل کِشت شده و درختان زیادی نیز قطع شده است. فقط درختانی باقی مانده است که در مسیر رودخانه و جوی اصلی است (پایگاه اطلاع‌رسانی مالستان، ۱۳۹۲).
در قریۀ اَلْقَبْلُو دو حسینیه وجود دارد، یکی در آغیل بلنه‌سر و دیگری در آغیل شیونه‌سر که در حدود دهۀ ۱۳۴۰ ش، با پیشنهاد و هدایت شیخ محسن (معروف به حاجی شیخ نایب) ساخته شده‌است. همچنین یک مسجد عمومی به نام مسجد «ابالفضل العباس» وجود دارد که در سال ۱۳۸۱ ش ساخته شده است. همچنین در سال ۱۳۹۳ ش دو مکتب ابتدائیه در قریه‌های بُغْرا و جمبود تأسیس شده‌است و بیشتر شاگردان قریه‌های مجاور برای تحصیل به این دو مکتب می‌روند. در اَلْقَبْلُو مدرسه علوم دینی «امام سجاد» در سال ۱۳۶۹ ش، به وسیلۀ حسن‌علی عارفی تأسیس شد. اوج فعالیت این مدرسۀ علوم دینی در سال‌های ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۶ ش بود. این مدرسه از سال ۱۳۸۳ ش به بعد با رونق گرفتن مکاتب دولتی و نبود شاگرد به تدریج تعطیل شد (امینی، ۱۳۹8). گروهی از جوانان قریۀ اَلْقَبْلُو که مقیم ایران‌اند، در سال ۱۳۸۳ ش، کتابخانۀ «امید فردا» را در این قریه تأسیس کردند و در سال ۱۳۸۵ ش به صورت رسمی ثبت و افتتاح شد (امینی، ۱۳۹۶). در سال 1392 ش، مکتب ابتدائیه «حضرت خاتم»، در القبلو شروع به فعالیت کرده است (جعفری، 1398).
در قریۀ اَلْقَبْلُو، جو، گندم، رشقه، شبدر و برخی حبوبات دیگر کِشت می‌شود. تعداد بسیار کم درخت سیب هم وجود دارد. زندگی بیشتر مردم با حمایت کارگرانی تأمین می‌شود که از این قریه در خارج کشور هستند.
در سال ۱۳۹۵ ش از طریق «همبستگی ملی» برق شبانه‌روزی آبی، در قریه فعال شده است. مشاهیر قریه عبارت‌اند از: محسن تقدیسی (حاجی شیخ نایب)، قریه‌دار چمن، ایوب داروغه، ارباب قنبر، هاشم چوپان، بازمحمد (بازُو)، حاجی کاظم، حسین رسول، حسن‌علی عارفی، محمدموسی امینی، محمدعلم جعفری، محمدعیسی شاداب، اسحاق احسانی، علی‌رحم رحمانی (جعفری، 1398).
منابع: اعتمادی، عوض‌علی. (۱۳۹۸). مصاحبۀ حضوری زهراحسین‌زاده با عوض‌علی اعتمادی. ۲۰ سنبله ۱۳۹۸؛ امینی، محمدموسی. (1398). مصاحبه اینترنتی محمدحسین فیاض با محمدموسی امینی. 20 میزان 1398؛ امینی، محمدنبی. (۱۳۹۶). مصاحبۀ اینترنتی محمدحسین فیاض با محمدنبی امینی. ۲۵ سنبله ۱۳۹۶؛ پایگاه اطلاع‌رسانی مالستان. (۱۳۹۲). «قریۀ القبلان». بازیابی ۲۵سنبله ۱۳۹۶. www.malistan.com؛ جعفری، محمدعلی. (1398). مصاحبه تلفنی محمدحسین فیاض با محمدعلی جعفری. 21 میزان 1398.
