قریهای در ولسوالی دهصلاح ولایت بغلان
مؤلف: محمدجواد علوی
جلد اول، ویراست دوم
قریۀ اگری در ولسوالی دهصلاح ولایت بغلان واقع شده است. از شرق به قریۀ قلعه پایان (یکی از قریه های مربوط قریه بزرگ قاسان) از غرب به قریۀ دَهْلَه دهزک، از شمال به کوههای خارزار، از جنوب به زمینهای زراعتی و رودخانۀ قاصان متصل است.
جادۀ معروف ابریشم در گذشته از غرب این قریه میگذشته است (طغیان ساکایی، ۱۳۹۶).
راههای مواصلاتی این قریه به قریههای اطراف و ولسوالی، خامه است. فاصلۀ قریۀ اگری تا ولسوالی ۳ کیلومتر و تا شهر پلخمری، مرکز ولایت بغلان، ۱۰۰ کیلومتر است. رودخانۀ قاصان از این قریه فاصلۀ کمی دارد. در شیب کوههای مشرف به قریه، غاری است که به نام رازَلی (راز علی) یاد میشود. علایم و آثار زغالسنگ در کوههای مشرف بر این قریه دیده شدهاست (همان).
مردم قریه به هزارههای اگری شهرت دارند که در ۸۰ سال پیش، از ولسوالی نارَین (نهرین) به اندراب مهاجرت کردهاند. برخی با توجه به نام اگری، میگویند که این مردم از ایالت اَگرۀ هندوستان آمدهاند، اما شواهدی در این رابطه وجود ندارد؛ چون اگری نام شاخهای از مردم هزارۀ اهلسنت است (همان).
در این قریه یک مدرسۀ علوم دینی در کنار مسجد وجود دارد و شاگردان به خاطر نداشتن مکتب مستقل به مکتب قلعۀ پایان میروند. مردم قریه وضعیت اقتصادی متوسط دارند و بیشتر گندم، جو، جواری، شالی، زغیر (تخم کتان)، شَرشَم، رِشْقَهْ و شبدر میکارند. آب و هوای قریۀ اگری معتدل است و معیشت مردم از طریق زراعت و مالداری تأمین میشود. زمینهای زراعتی قریه بیشتر آبی است.
غذاهای محلی قریه عبارتاند از کشکَوْ، شلۀ غوربندی و کیچیری (همان).
اهالی قریه از برق آبی و آفتابی استفاده میکنند. آب آشامیدنی قریۀ اگری از چشمه و رودخانه به دست میآید. روشنایی خانههای این قریه از برق یک توربین کوچک آبی تأمین میشود که شورای انکشافی قریه و وزرات احیا و انکشاف دهات ساخته است (ارباب عبدالصمد، ۱۳۹۶؛ ولیزاده، ۱۳۹۶؛ طغیان ساکایی، ۱۳۹۶).
اطفال قریه به مکتب متوسطۀ اگری میروند. نزدیکترین مرکز صحی به قریه، کلینیک جامع ولسوالی دهصلاح است که در ۳ کیلومتری قریه قرار دارد (وزارت احیاء و انکشاف دهات، ۱۳۹۶).
شورای هزارههای اهل سنت، جمعیت اهالی قریۀ اگری را هفتاد خانوار برآورد کرده است که از دهلۀ هزاره و قندهار هستند و اجدادشان اجباراً به بغلان کوچ داده شدهاند، اینها اهل سنت و فارسیزبان هستند (پارسایی، ۱۳۹۶). دهله یکی از طوایف هزاره در اندراب است.
از متنفذان قریۀ اگری میتوان به ارباب عبدالصمد و بدلمحمد خان معلم اشاره کرد. بدلمحمد خان در سال ۱۳۹۶ ش به سن ۱۰۵ سالگی وفات یافت. مردم اندراب او را به عنوان پدر معارف ولسوالی خود میشناختند (ارباب عبدالصمد، ۱۳۹۶؛ ولی زاده، ۱۳۹۶؛ طغیان ساکایی، ۱۳۹۶).
منابع: ارباب عبدالصمد. (۱۳۹۶). مصاحبۀ حضوری محمدجواد علوی با ارباب عبدالصمد. کابل. ۲۴ جدی ۱۳۹۶؛ پارسایی، غلامسخی [رئیس شورای هزارههای اهل سنت]. (۱۳۹۶).«جدول قریههای هزارههای اهل سنت». کابل ۲۲ دلو ۱۳۹۶؛ طغیان ساکایی، یونس. (۱۳۹۶). مصاحبۀ حضوری محمدجواد علوی با یونس طغیان ساکایی. کابل. ۲۴ جدی ۱۳۹۶؛ وزارت احیا و انکشاف دهات. (۱۳۹۶). «لیست پروژههای در حال اجرا و تکمیل شده از بابت سال ۱۳۸۰ تا ۲۵ حمل ۱۳۹۶، جدول ولایت بغلان». کابل؛ ولیزاده، رفیعالله. (۱۳۹۶). مصاحبۀ حضوری محمدجواد علوی با رفیعالله ولیزاده. کابل. ۲۴ جدی ۱۳۹۶.