قریهای در قلعهنو مرکز ولایت بادغیس
مؤلف: محمدجواد علوی
جلد اول، ویراست دوم
قریۀ باغلر، در حومۀ شهر قلعهنو، مرکز ولایت بادغیس موقعیت دارد. از شمال به عیدگاه قلعهنو، از جنوب و شرق به کوه عام و از غرب به رودخانۀ بادغیس محدود میشود. قریه با قلعهنو کمتر از ۱۰ کیلومتر فاصله دارد و راههای مواصلاتی آن با قریههای اطراف و شهر قلعهنو خامه است (همدرد، ۱۳۹۶).
جمعیت قریۀ باغلر را شورای انکشافی قریه ۲۰۰ خانوار برآورد کرده است. مردم قریه اهل سنت و فارسیزبان هستند.
آب و هوای قریۀ باغلر سرد و کوهستانی است و عواید مردم از طریق زراعت، کارگری و مالداری به دست میآید. زمینهای زراعتی قریه آبی و للمی است. محصولات قریه عبارت است از گندم، جو، جواری، لوبیا، نخود، کچالو، پیاز، انواع سبزیجات و صیفیجات مانند بادرنگ، گرمه، خربوزه و تربوز (همان). زیست جانوری قریه شامل کبک، بودنه، زاغ، زاغچه، چغوک، غاز، کبوتر کوهی، باز، شغال، گرگ، روباه و خرگوش است (همان). پوشش گیاهی و جنگلی این قریه عبارت است از گیاهان علوفهای، کَمَیْ، گاوغُنج، وُلَنگ، بوته، تلخکبوته، بوربوته، بوتی، زیرۀ کوهی، چنار، بید و پستۀ کوهی (همان). هنر دستی زنان قریه قالیبافی (قالی مشهور چوبی دایزنگی)، پلاسبافی، تانستهبافی، جاکتبافی، جوراببافی، دستکشبافی، تولیدنمد و کلاهدوزی و خامکدوزی است (همان) غذاهای محلی قریه عبارتاند از اشکنه، خَلُوک، کلهجوش، چندگلی، اَشقاری، کشکَوْ، نان روغنی و نان جواری (همان).
آب آشامیدنی قریه از چاههای بمبهای و از رودخانۀ بادغیس به دست میآید و انرژی برق آن از شبکۀ برق دولتی و شهری است که از جنراتور کلان تیلی تأمین میشود (وزارت احیاء و انکشاف دهات، ۱۳۹۶). نزدیکترین مرکز صحی به این قریه، شفاخانۀ ولایتی قلعهنو است که با موتر ۱۰ دقیقه راه است. اطفال باغلر به دو مکتب متوسطۀ پسرانه و دخترانۀ قریه و متعلمین سنین بالاتر به لیسههای پسرانه و دخترانۀ مرکز میروند که حدود ۳ کیلومتر فاصله دارد.
در قریۀ باغلر به دلیل کمبود زمین و فقدان آب برای زراعت و باغداری، از محصولات درختی فقط پستۀ کوهی وجود دارد و محصولات زراعتی تکافوی اهالی قریه را نمیکند. به همین دلیل تعدادی از مردان قریه برای کار به قلعهنو، هرات و خارج از کشور میروند (همدرد، ۱۳۹۶).
چهرههای معروف قریۀ باغلر عبارتاند از: مولوی امینالله (ملا و پیشنماز قریه)، جمیلیاد، حاجیمحمد و محمدقاسم (همان).
منابع: همدرد، اقلیما. (۱۳۹۶). مصاحبۀ حضوری محمدجواد علوی با اقلیما همدرد. کابل. ۷ قوس ۱۳۹۶؛ وزارت احیاء و انکشاف دهات. (۱۳۹۶). «لیست پروژههای در حال اجرا و تکمیلشده از بابت سال ۱۳۸۰ تا ۲۵ حمل ۱۳۹۶، جدول ولایت بادغیس». کابل.