عالم دینی، فعال سیاسی
مؤلف: علی جعفری
جلد اول، ویراست دوم
عیدمحمد ابراهیمی، فرزند حاج ابراهیم، در سال ۱۳۱۷ ش / ۱۹۳۸ م در قریۀ شِنْیَه از توابع حصۀ دوم بهسود ولایت میدان وَردَک به دنیا آمد. تحصیلات سنتی و مقدمات علوم دینی را در زادگاهش خواند. سپس به کابل رفت و در مدرسۀ محمدیه، سطح عالی علوم دینی را نزد سید سرور واعظ، عالم مذهبی مشهور آن زمان فراگرفت (ابراهیمی بهسودی، ۱۳۷۲: ۹).
ابراهیمی در سال‌های ۱۳۵۴ تا ۱۳۵۵ ش به حلقۀ سیاسی روشنفکری که بعدها به «حزب حسینی» و «سازمان نصر» معروف شد، پیوست. اعضای این حلقۀ سیاسی عبارت بود از عزیزالله شفق، میرحسین صادقی پروانی و عوض بصیر مالستانی (همان: ۹). او در سامان دادن جریان معروف به «قیام چنداول» در کابل در سال ۱۳۵۸ ش علیه دولت تحت رهبری حزب دموکراتیک خلق افغانستان نقش فعال داشت. ابراهیمی در سال ۱۳۵۸ ش به زادگاهش بهسود برگشت و جبهۀ سازمان نصر را علیه دولت تحت رهبری حزب دموکراتیک خلق افغانستان تشکیل داد. او یک‌بار بر اثر بمباران هواپیماهای دولت کابل مجروح شد و پس از بهبودی به جبهه بازگشت.
ابراهیمی در جلسات مقدماتی تشکیل حزب وحدت در منطقۀ لعل و سرجنگل شرکت کرد و برای تشویق فعالان سیاسی و نظامی هزاره در شمال افغانستان برای پیوستن به حزب وحدت، در رأس یک هیئت به جوزجان فرستاده شد. او در تاریخ ۶ سنبلۀ ۱۳۶۷ ش به نمایندگی از سازمان نصر ولایت میدان وردک در جلسۀ لعل شرکت کرد و جزو امضاکنندگان منشور وحدت در مرکز لعل و سرجنگل بود. پس از تشکیل حزب وحدت اسلامی افغانستان، عضو شورای مرکزی این حزب شد (عرفانی، ۱۳۷۲: ۵۷). او در برپایی جلسۀ مقدماتی تشکیل حزب وحدت اسلامی در بهسود نقش اساسی داشت (مرکز فرهنگی اجتماعی سراج، ۱۳۸۷).
حاصل تلاش‌های فرهنگی او در این دوران، ساخت مدرسۀ علوم دینی «فیضیه» در حصۀ دوم بهسود است. این مدرسه با همکاری عزیزالله شفق (یکی دیگر از اعضای مهم سازمان نصر) و دیگران در سال‌های ۱۳۵۸ ش تا ۱۳۶۸ ش ساخته شد (خورشید عدالت، ۱۳۹۴: ۱۰).
ابراهیمی جزو اولین کسانی بود که با نیروهایش در بهار ۱۳۷۰ ش بعد از سقوط جمهوری افغانستان وارد کابل شد. با استقرار عبدالعلی مزاری دبیر کل حزب وحدت اسلامی در «انستیتوت علوم اجتماعی کمیته مرکزی حزب دموکراتیک خلق افغانستان» در غرب کابل، او نیز در کنار مزاری به فعالیت ادامه داد (همان). ابراهیمی در تاریخ ۲۱ حوت ۱۳۷۳ ش همراه با عبدالعلی مزاری به دست طالبان اسیر شد و در تاریخ ۲۲ حوت ۱۳۷۳ ش به دستِ آنان به قتل رسید و در زادگاهش به خاک سپرده شد (همان).
منابع: ابراهیمی بهسودی، عیدمحمد. (۱۳۷۲). «مصاحبه با حجت‌الاسلام و المسلمین عیدمحمد ابراهیمی بهسودی». [گفتگو با هفته‌نامه وحدت. سال چهارم. شمارۀ مسلسل ۱۳۱]. ص ۹؛ خورشید عدالت. (۱۳۹۴). ویژۀ بیست‌و‌یکمین سالگرد شهادت بنیان‌گذار جنبش عدالت‌خواهی افغانستان رهبر شهید عبدالعلی مزاری (ره)؛ عرفانی، قربان‌علی. (۱۳۷۲). حزب وحدت اسلامی افغانستان، از کنگره تا کنگره. قم: سراج؛ مرکز فرهنگی اجتماعی سراج. (۱۳۷۴). «زندگی‌نامۀ رهبر شهید استاد مزاری». وب‌سایت مؤسسه فرهنگی بشارت. بازیابی ۱۲ اسد ۱۳۹۶. www.bsharat.com.
){kind=link}