افغانی، حسین (۱۳۲۲ ش)

فعال سیاسی و اجتماعی
مؤلف: محمود جعفری
جلد اول، ویراست دوم

حسین‌علی حسن مشهور به حسین افغانی فرزند محمدحسن در سال ۱۳۲۲ ش / ۱۹۴۳ م در قریۀ خوردک‌تخته ولسوالی لعل و سرجنگل متولد شد. او در سن 22 سالگی به پاکستان مهاجر شد و بعد از اقامتی کوتاه عازم عراق ‌شد. بعد از چهار سال زندگی در عراق در سال ۱۳۴۷ ش / ۱۹۶۸ م به دانمارک پناهنده شد و در شهر کپنهاک مقیم شد (پیمان، 1399).

حسین افغانی از فعالان افغان در اروپاست. او یکی از حامیان «تنظیم نسل نو هزاره» است (همان). این سازمان در سال 1350 ش / 1971 م با هدف انسجامبخشی به نیروهای سیاسی _ مدنی هزاره در کویتۀ پاکستان تأسیس شد. حسین افغانی برای توسعۀ فعالیت این سازمان تلاشهای زیادی کرد و کمکهای مالی شخصی در اختیار آن گذاشت (هزاره، ۱۳۹۷؛ ناظرحسین، ۱۳۹۷؛ وکیل، 1397؛ پیمان، 1399). او همچنین از بنیانگذاران و حامیان اصلی «فدراسیون محصلان هزاره (HSF)» است. این فدراسیون در سال ۱۳۵۳ ش / 1974 م در کویتۀ پاکستان ایجاد شد و هدف آن کمک به محصلینی بود که توانایی مالی برای ادامۀ تحصیل را نداشتند. حسین افغانی با امکانات مالی شخصی خود، تعدادی از این محصلین را در کالجهای پاکستان بورسیه کرد و مصارف روزمرۀ آنها را میپرداخت (پیمان، 1399). او در آگاهیدهی مردم و نهادهای دولتی و غیردولتی در اروپا نسبت به جنگ افغانستان و موقعیت آسیبپذیر هزارهها در دهۀ 1370 ش نقش زیادی را داشته است (هزاره، 1397). او از طرفداران عبدالعلی مزاری رهبر حزب وحدت بود و در جریان جنگهای غرب کابل با او در تماس بود (پیمان، 1399)

حسین افغانی در زمان حکومت چپ با سلطانعلی کشتمند، صدر اعظم وقت (۱۹۸۱ تا ۱۹۸۸ م) دیدار کرد. آقای کشتمند در پیام خود برای محفل نکوداشتِ حسین افغانی (که انجمن فرهنگی کاتب در 25 اگست 2018 میلادی در پایتخت دانمارک با عنوان «دیدار یار» برگزار کرده بود) از ملاقات خود با او به نیکی یاد میکند و اشاره میکند که با وی دربارۀ «نیازمندیهای مردممان و راههای خدمتگزاری به ایشان» و راجع به مسائلی که «به زندگی و آیندۀ مردم تعلق داشت» سخن گفته است (کشتمند، ۱۳۹۷).

حسین افغانی همچنین در تأسیس «نهضت مدنی افغانستان (نما)» که در سال ۱۳۸۳ ش / 2004 م در اروپا بنیان نهاده شد، نقش کلیدی داشت (پیمان، 1399). این نهاد بعد از سقوط طالبان در افغانستان به عنوان یک جریان سیاسی ثبت شد و از کابل ادامۀ فعالیت داد.

حسین افغانی در دیدار با حامد کرزی رئیس جمهور وقت افغانستان در جریان سفر و سخنرانی او در جمع پناهندگان در اروپا در ۷ اسد ۱۳۸۵ ش / 29 جنوری 2006 م از او خواست تا زمین هزارهها را که در دورۀ عبدالرحمان تصاحب شده بود، به آنها بازگرداند. او خطاب به آقای کرزی گفت که «عبدالرحمان… نیم قوم مرا کشت و زمینهای آنها را گرفت. بابه! تو حالا یک کاری بکن. همان زمینها را به صاحبان اصلیاش برگردان (همان)».

او فردی صریح و شوخطبع توصیف شده است که در طول زندگی خود کمتر به امور شخصی پرداخته و فعالیتهای انساندوستانۀ بسیاری داشته است (هزاره، ۱۳۹۷؛ حیدری، ۱۳۹۷؛ پیمان، 1397) او اکنون (۱۳۹۹ ش) به دلیل کهولت سن از فعالیت اجتماعی و شرکت در محافل بازمانده است و همراه با خانوادهاش در کپنهاک زندگی میکند و سه پسر و یک دختر دارد (پیمان، 1399).

منابع: پیمان، حبیب. (1397). مصاحبۀ تلفنی محمود جعفری با حبیب پیمان. 21 ثور 1399؛ حیدری، غلام‌علی. (1397). «پیام ویدیویی برای محفل نیکوداشت حسین افغانی». دانمارک: 25 اگست 2018 میلادی/ 3 میزان 1397؛ کشتمند، سلطان‌علی. (1397). «پیام کتبی سلطان‌علی کشتمند برای محفل نیکوداشت حسین افغانی». دانمارک. 25 اگست 2018 میلادی / ۳ میزان ۱۳۹۷؛ ناظرحسین (پروفیسور). (1397). «پیام ویدیویی برای محفل نیکوداشت حسین افغانی». دانمارک. 25 اگست 2018 میلادی/ 3 میزان1397؛ وکیل، رضا. (1397). «پیام ویدیویی برای محفل نیکوداشت حسین افغانی». دانمارک. 25 اگست 2018 میلادی/ 3 میزان1397؛ هزاره، عبدالخالق. (1397). «پیام ویدیویی برای محفل نیکوداشت حسین افغانی». دانمارک. 25 اگست 2018 میلادی / 3 میزان1397.