رسم همیاری در جمع کردن کار مؤلف: محمدحسین فیاض جلد اول، ویراست دوم آشار سنت همیاری اجتماعی است. این احتمال وجود دارد که «آشار»، ریشه در «حَشر» داشته باشد. حشر، همیاری اجتماعی و بدون مُزد اس... ادامه متن
نوعی رقص مؤلف: محمدحسین فیاض جلد اول، ویراست دوم آخومچی (آخومچای، آخُوچَی) یک نوع رقص دخترانه است و به وسیلۀ زنان و خصوصاً دختران جوان در جشنها و طویها اجرا میشود. این رقص به حالت نشسته... ادامه متن
نمایش سنتی مؤلف: صدیقه هاشمی جلد اول، ویراست دوم در شبنشینیهای معمول در قریههای هزارهجات، یکی از سرگرمیها، اجرای نمایشهای طنزآمیز و شاد است. «آجیپیرک » از همینگونه است و معمولاً در م... ادامه متن
باور، دربارۀ نوروز مؤلف: صدیقه هاشمی جلد اول، ویراست دوم در میان مردم این باور وجود دارد که نوروز حاصل عشق «آجهگک» به کَمْپِیرَک یا «بابه نوروز» است. آجه بهمعنی پیرزن است. آنان معتقدند که... ادامه متن
قوم، از طایفههای هزاره مؤلف: احمد سعادت جلد اول، ویراست دوم بایبوغه یکی از طوایف بزرگ هزاره است که در مناطق مختلف هزارهجات سکنی دارند. هزارههای قلعهنو بادغیس در شمال غرب افغانستان که د... ادامه متن
قوم، شاخهای از تیرۀ اُوقِی ولسوالی جاغوری مؤلف: عبدالله اخلاقی جلد اول، ویراست دوم باللهداد یکی از شاخههای تیرۀ اوقی (رک: مدخل اُوقِی، تیرهای در ولایتهای غزنی، دایکندی و هلمند) و از دس... ادامه متن
یکی از چهار دستۀ جاغوری مؤلف: شوکتعلی محمدی شاری جلد اول، ویراست دوم باغچَری، یکی از طوایف چهاردستۀ جاغوری است. جاغوری، یکی از طایفههای بزرگ دایمیرکَشَه است و خود چهار طایفۀ بزرگ به نام... ادامه متن
قوم، تیرهای در مالستان مؤلف: محمدحسین فیاض جلد اول، ویراست دوم باسی یکی از شاخههای معروف دایفولاد در مالستان است. اکنون خانوارهای مربوط به این تیره در قریههای رُباط، قولخوشی، بیوا، لاغَ... ادامه متن
قوم، شاخهای از دایدهقان محمدحسین فیاض جلد اول، ویراست دوم هزارههای باتور، از شاخۀ میرباتور، فرزند بولاسو/ ابوالحسن (خوات)، فرزند بابهزرگ (یزدانی، ۱۳۹۰: ۳۹۴و ۳۹۵) و در نهایت، شاخهای از د... ادامه متن
قوم، شاخهای از دایمرکشه مؤلف: محمدحسین فیاض جلد اول، ویراست دوم بابه کمال، شاخهای از تیرۀ باغُچَری (یکی از چهار دستۀ جاغوری) و ساکن در منطقۀ اُلیادتوی ولسوالی جاغوری است که در نهایت به د... ادامه متن