قریهای در ولسوالی دِهصَلاح ولایت بغلان
مؤلف: محمدحسین فیاض
جلد اول، ویراست دوم
این قریه به فاصلۀ دو کیلومتری شمال ولسوالی دهصلاح موقعیت دارد. قریۀ آهنگر از شرق به رودخانه شَهشان، از غرب به کوههای تمبنه و از شمال به قریۀ چشمۀ پروند محدود میشود. در این قریه حدود ۱۰۰ خانوار هزاره زندگی میکنند و اغلب به شغل آهنگری مصروف هستند. به همین خاطر این قریه را «آهنگر» مینامند. آهنگرانِ قریه، چاقو، داس، تبر، تیشه، نَعل اسپ و بخاری میسازند و به زراعت و باغداری هم اشتغال دارند.
اهالی قریۀ آهنگر از قریۀ یَرَمْ ولسوالی جُلگَه مهاجرت کردهاند و همه هزارهاند. اما حالا خود را تاجیک میگویند و از نظر مذهبی، حنفیاند. بزرگ این قریه میرزا عبدالحکیم نام داشت که ارباب چهار قریۀ همجوار بود.
گفته میشود که نام کوه تمبنه که در غرب قریه واقع شده است در متون اوستایی آمدهاست. از درۀ اصلی این کوه، چشمهای میجوشد که همیشه آب دارد و در چند ماه از سال، آب این چشمه تا قریۀ آهنگر میرسد که در تابستان سرد و در زمستان گرم است.
منبع: طغیان ساکایی، یونس. (۱۳۹۶). مصاحبۀ اینترنتی محمدحسین فیاض با یونس طغیان ساکایی. ۱۴ حوت ۱۳۹۶.